Metamfetamin Bağımlılığı Nedir?

Metamfetamin Nedir?

Metamfetamin, merkezi sinir sistemini hızlandıran, vücutta uzun süreli etkilere sahip psikoaktif etkileriyle bilinen sentetik bir uyuşturucudur. Metamfetamin kullanımı dünyada ve ülkemizde oldukça yaygın popüler bir sokak maddesidir. Görece daha düşük maliyetli ve kişide ortaya çıkardığı yüksek enerji hissi, kullanımını yaygınlaştırmıştır. Kısa adıyla met birçok farklı şekilde kullanılabilir. Met duman halinde içilebilir, burundan çekilebilir, enjekte edilebilir veya yutulabilir.

Metamfetamin Neye Benzer?

Met kokusuz acı tadı olan beyaz bir hap veya tozdur. Kristal metamfetamin ise genellikle kırık cam parçaları ya da parlak mavimsi yarı şeffaf beyaz taşlara benzer.

Sokakta Metamfetamin

Metamfetamin sokakta farklı birçok isimle bilinir. Bu isimler tıpkı birer koda isim gibidir. Çoğunlukla kullanıcılar aileleri veya sevenleri öğrenmesin diye veya yasal bir sorunla karşılaşmamak adına bu isimleri sık kullanırlar. Met için yaygın sokak terimler şunlardır: hız, kristal, krank, tebeşir, üstler, çimdik, hızlı git, buz, bardak ve tina.

Metamfetamin ve Beyin

Met, beynin yapısında ciddi değişikliklere neden olur.  Kullanıldığında hızlı bir şekilde kan dolaşımına karışır ve beyne ulaşır ve beyinde uzun bir süre kalabilir. Met uyarıcı bir madde olduğu için vücutta yoğun biçimde dopamin, norepinefrin ve serotonin gibi ödül ve zevkle ilgili olan hormonlar salgılar. Metamfetamin; hafıza, öğrenme, mantık yürütme, yargılama, karar verme, dürtü kontrolü, motor hareketler ve diğer bilişsel işlevlerden sorumlu olan beyin bölgelerine zarar verir.

Metamfetamin Vücutta Ne Kadar Kalır?

Vücut met'i diğer uyuşturucular gibi hızlı bir biçimde sindirmez bu yüzden etkisi 8 ila 24 saat boyunca devam edebilir. Met idrarda ve kanda yaklaşık 72 saat, saçta ise 90 güne kadar kalabilir. Metin etkileri ve vücutta ne kadar kalacağı; kişinin ne kadar kullandığına, hangi yöntemle kullandığına, böbrek ve karaciğerinin sağlık durumuna ve kişinin metabolizmasına bağlı olarak değişir.

Metamfetaminin Etkileri Nelerdir?

Met kullanımı vücudu birçok farklı şekilde etkilemektedir. Bu etkileri kısa vadede ortaya çıkan etkiler ve uzun vadede ortaya çıkan etiler olarak sınıflanabilir. Kısa vadeli etkileri şunlardır:

Kısa Vadeli Etkiler

• • Artan kan basıncıyla birlikte vücut ısısında artış ve terleme
  • Daha hızlı nefes alma
  • Göz bebeklerinde büyüme veya gözde kanlanma
  • Hızlı veya düzensiz kalp atışı
  • İştahsızlık, uyku düzeninin bozulması veya mide bulantısı
  • Dengesiz, saldırgan, sinirli veya şiddet içeren davranış

 

Uzun Vadeli Etkiler

Uzun süreli metamfetamin kullanımı fiziksel ve nörolojik hasara neden olmaktadır. Kişiler metamfetamin kullanımını bıraksa dahi bazı belirtiler ve hasarlar uzun yıllar boyunca devam edebilmektedir. Metamfetaminin uzun vadedeki etkileri şunlardır:

• • Kalp, karaciğer, böbrek, akciğer ve beyinde kalıcı hasar.
  • Yüksek tansiyon, kalp krizi, felç ve ölüm
  • Kafa karışıklığı, uyku sorunları ve olası sonuçları hesaplanmadan pervasızca hareket etme.
  • Depresyon, kaygı, paranoya, halüsinasyonlar, psikoz, sanrılar veya şiddet içeren davranışlar (psikotik semptomlar bazen met kullanımından aylarca veya yıllarca sürebilir)
  • Yoğun kaşıntıya bağlı ciltte yaralar ve hızlı kilo kaybı.
  • Erken osteoporoz
  • Diş çürüğü ve apseler ve tehlikeli enfeksiyonlar dahil olmak üzere ağız sağlığı sorunları.

 

Metamfetamin Kullanmak İçin Kullanılan Araç Gereçler Nelerdir?

Metamfetaminin kullanımın birçok yolu vardır. Tercih edilen yol ve yönteme göre farlı araç ve gereçler kullanılmaktadır. En sık kullanılan araç ve gereçler şunlardır: 

• Su boruları
• Yanmış kaşıklar
• Alüminyum folyo
• Top haline getirilmiş pamuk parçaları
• Rulo halindeki kâğıt parçaları
• Cam payp ve bong
• İğneler, şırıngalar, ayakkabı bağcıkları, lastik hortumlar (enjeksiyon durumunda turnike olarak kullanılır)

Sevdiğiniz biri veya aile üyelerinizden birine ait yukarıdaki araç ve gereçlerden birine herhangi bir yerde rastlamanız durumunda madde kullanma durumundan şüphelenebilirsiniz.

Metamfetaminin Yoksunluk Belirtileri Nelerdir?

Metamfetamin kullanımı azaltıldığında veya tamamen bırakıldığında yoksunluk belirtikleri ortaya çıkar.  Yoksunluk belirtileri aşırı yoğun olabilir ve çoğunlukla 2 ila 4 hafta arasında sürer. Metamfetaminin yaygın yoksunluk belirtileri şunlardır: 

• Tükenmişlik
• Depresyon
• Uykusuzluk
• Yoğun istekler (bu durum 10 haftaya kadar sürebilir)

 

Metamfetamin Tedavisi Nasıl Yapılır?

Bağımlılık gün geçtikçe daha da kötüleşir, bu yüzden belirtileri erken fark etmek ve tedaviye başlamak bırakma ihtimalini artırır. Bağımlılık ne kadar uzun sürerse, kurtulmak o kadar zor olmaktadır. Madde bağımlılığının tedavi sürecinde kaymalar çok sık olabilmektedir bu yüzden tedavide iyileşmeden ziyade düzelme hedeflenir. Bağımlılığın tedavisi bu noktada şeker hasatlığına benzetilebilir. Yaygın kullanılan tedaviler şunlardır: 

• Danışmanlık ve motivasyonel görüşme
• Bireysel Terapi
• İlaç tedavisi
• Grup terapisi
• Aile terapisi
• Hastanede veya evde detoks programları
• Hastanede veya evde rehabilitasyon.

Herkes için işe yarayacak standart bir tedavi yöntemi yoktur. Genellikle kişiye özel ve en uygun olan tedavi planlanır. Bağımlılığın tedavisi uzun bir süreçtir dolayısıyla nüks beklenmelidir.